Cây dừa dâu có năng suất gần như được xếp vào loại cao nhất, tuy nhiên nhược điểm của giống dừa này là thân hơi mềm dễ bị kiến vương và đuông tấn công. Kiến vương và Đuông là nỗi lo thường trực của người trồng dừa bởi sự thiệt hại to lớn do chúng gây ra. Khi vườn dừa dâu đang xanh tốt mà bị kiến vương và đuông tấn công thì phải làm sao? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Nguyên nhân và cách khắc phục kiến vương, đuông trên cây dừa dâu
Kiến vương thường là con vật tiên phong tấn công vào vườn dừa kể từ khi dừa được trồng vài tháng đến hơn 10 năm tuổi. Đuông thường tấn công vườn dừa trễ hơn, khoảng 2 năm sau trồng, kéo dài đến khoảng 15 năm tuổi.
Để diệt trừ được kiến vương và đuông, trước hết bà con cần hiểu và nắm được đặc điểm sinh học của kiến vương trải qua 4 giai đoạn sau: trứng, ấu trùng, nhộng và thành trùng.
Sau khi vũ hóa và giao phối, con cái tìm đến các đống xác bã thực vật, phân gia súc đẻ từ 30-100 trứng vào đó. Trứng nở ra ấu trùng (sùng) sử dụng xác bã thực vật làm thức ăn, đến khi đẫy sức thì hóa nhộng. Thời kỳ nhộng kéo dài từ 25-43 ngày thì lột xác biến thành kiến vương. Kiến vương có tập tính ăn thêm rất mạnh và đọt dừa là món ăn khoái khẩu của chúng. Vị trí tấn công phổ biến là kẻ bẹ tàu dừa thứ 2-4. Ban đầu là vết đục ngang, sau đó chúng tiếp tục đục thẳng xuống hướng vào trung tâm ngọn dừa.
Từ vết đục của kiến vương, mùi dừa tỏa ra theo gió, kích thích đuông trưởng thành tìm đến đẻ trứng vào đó. Đuông con nở ra đục thẳng vào trung tâm ngọn (củ hủ), các đường đục lại tiếp tục tỏa mùi kích thích các đuông trưởng thành khác đến đẻ trứng tiếp vào các vết đục của đuông đã ăn trước đó. Hậu quả là cây dừa bị rất nhiều đuông con với nhiều lứa tuổi khác nhau tấn công, đến khi chủ vườn phát hiện thì hầu như cây dừa đã không còn khả năng cứu chữa.
Ngoài vết đục của kiến vương, đuông còn thích đẻ trứng vào các vết nứt ở gốc dừa trong thời kỳ dừa nở gốc (dừa 2-5 năm tuổi), hay các vết thương trên ngọn do cắt nhen hoặc lúc thu hoạch dừa vô ý gây ra.
Biện pháp phòng trừ đuông và kiến vương hại dừa dâu
Từ tập tính gây hại của đuông và kiến vương và qua thực tiễn, chúng tôi rút ra các biện pháp phòng trị đạt hiệu quả cao như sau:
Thứ nhất: Bà con quét vôi kín phần gốc dừa tơ giai đoạn dừa 2-5 năm tuổi, để chống đuông đẻ trứng vào các vết nứt. Trước khi quét vôi, nên làm sạch phần định quét và phun thuốc Regent hoặc Padan để ngừa trị đuông đã đẻ trứng trước vào các vết nứt.
Thứ hai: Bà con cắt 2 mét lưới bén, loại lưới 2 phân (cm) quấn kín vào 8 nách lá trên cùng, nhằm chống kiến vương và đuông tấn công ngọn dừa. Sau mỗi tháng cần leo lên dời lưới quấn lên các kẻ bẹ mới nở bên trên.
Thứ ba: Bà con dùng cát to hoặc sỏi nhỏ đổ đầy các kẽ bẹ bên dưới phần lưới bao, để chống đuông đẻ trứng vào gốc các tàu dừa. Có thể tạo ra sỏi nhỏ bằng cách dùng cát thường trộn xi măng thành vữa hồ, thêm ít nước để hỗn hợp vừa kết dính rồi sàng qua lưới cỡ 0,5-0,8 cm. Sau đó, bà con phun thuốc Regent + Aliette vào các vết đục của kiến vương để ngừa đuông và bệnh thối ngọn, bà con cần tránh gom để thành các đống xác bã thực vật thành lớp dày trên 20 cm, để chống kiến vương đến đẻ trứng.
Khi phát hiện dừa mới bị đuông tấn công, bà con dùng 1 gói Regent 800 WG loại 0,8 gam hoà với 50 ml nước lắc cho tan đều, rồi rót vào các lỗ đục của đuông, thuốc sẽ ngấm vào thân cây giết chết đuông con. Sau 1-2 ngày kiểm tra, nếu không còn nghe tiếng ăn là đuông đã chết. Bà con, tiếp tục rắc khoảng 10-20 gam Aliette vào các vết ăn của đuông để ngừa bội nhiễm bệnh thối thân.
Ngoài hai loại trên thì bọ cánh cứng cũng loại sâu bệnh gây hại cho cây dừa dâu bà con cần có biện pháp phòng trừ.
Biện pháp phòng trừ bọ cánh cứng: Bọ cánh cứng hay còn gọi bọ dừa, làm giảm sản lượng trái, làm chết khô từ 8 lá trở lên. Vì mỗi tàu lá, cho ra một buồng dừa. Những cây dừa bị bọ dừa tấn công nhiều năm thì gây ra hiện tượng trái rụng hàng loạt, các lá non mới ra nhỏ và không phát triển, toàn bộ cây xơ xác và sau đó cây chết đi.
Biện pháp phòng chống bọ dừa: cần áp dụng cả 3 biện pháp dưới đây
Biện pháp canh tác: Bà con cắt và đốt bỏ đọt non bị hại nặng để tránh lây lan cho các cây dừa khác.
Biện pháp sinh học: Bà con có thể dùng biện pháp thả ong ký sinh (Asecodes hispinarum) vừa đạt hiệu quả cao và bảo vệ môi sinh môi trường. Hoặc dùng nấm (Metarhizium), biện pháp này có hiệu quả nhất là phòng chống vào mùa mưa có ẩm độ cao.
Biện pháp hoá học: Nếu phát hiện sớm triệu chứng gây hại khi còn ở trong diện hẹp để tiến hành phun trừ ngay là biện pháp có hiệu quả và kinh tế. Sử dụng thuốc theo khuyến cáo trên nhãn của bao bì.
